چرا از کنتاکتور در تابلو برق استفاده می شود ؟
کنترل کردن و فرمان دادن به مدار از راه دور توسط کنتاکتور مطمئن تر و اقتصادی تر است .
امکان قطع و وصل مصرف کننده ها از چندین محل برقرار می گردد .
راه اندازی کردن فیدرهای موتوری توسط کنتاکتورها به صورت اتوماتیک مقدور است .
عمر مفید کنتاکتورها در انجام عمل قطع و وصل نسبت به سایر تجهیزات تابلو برق بسیار زیاد است .
قابلیت قطع و وصل کردن زیر بار را هم دارند .
در تصویر زیر اجزای داخلی یک کنتاکتور را مشاهده می نمایید .
اجزای تشکیل دهنده کنتاکتورها
بخش های مختلف به صورت زیر می باشد :
۱- قاب کنتاکتور
۲- پایه
۳- قاب سیم پیچ
۴- پوشش کنتاکتورها
۵- مگنت یا آهن ربا
۶- حلقه نگهدارنده هسته آهنی ثابت
۷- کنتاکت های ثابت
۸- کنتاکت های متحرک
۹- پیچ ترمینال
۱۰- سیم پیچ
۱۱- فنر
۱۲- پوشش فوقانی
نحوه عملکرد کنتاکتور به زبان ساده
به زبان ساده اگر بخواهیم نحوه عملکرد کنتاکتور را بیان کنیم به این صورت است که وقتی ولتاژ به بوبین کنتاکتور می رسد در اثر فوران مغناطیسی ایجاد شده کنتاکت های متحرک به سمت کنتاکت های ثابت حرکت می کنند و در مدار قدرت جریان عبور می کند ، ضمن اینکه در این حین کنتاکت های کمکی هم تغییر وضعیت داده و در مدار فرمان دستورات مشخص شده را انجام می دهند .
در بخش ترسیم مدار توسط EPLAN PRO PANEL مدارهای فرمان مرتبط با کنتاکتورها و در بخش دیتابیس های اطلاعاتی نرم افزار EPLAN نیز ابعاد و مشخصات فنی تمامی کنتاکتورهای تله مکانیک و در بخش جانمایی تابلو با eplan pro panel نحوه قراردادن کنتاکتورها در فضای داخلی تابلو در طراحی layout به طور کاملا تخصصی آموزش داده شده است .
در تصویر زیر نحوه عملکرد کنتاکتور را مشاهده می نمایید .
همانطور که در تصویر بالا مشخص است زمانی که برق به بوبین می رسد هسته متحرک (کنتاکت های متحرک) به سمت هسته ثابت (کنتاکت های ثابت) حرکت کرده و به عبارتی کلیه کنتاکت های قدرت و کمکی تغییر وضعیت می دهند .
تعریف عبارت های نوشته شده روی هر کنتاکتور
In = جریان نامی کتاکتور
جریان دائمی (Ith2) = جریانی که می تواند در شرایط کار نرمال و در زمان نامحدود از کنتاکت های کنتاکتور عبور کرده و به آن هیچ صدمه ای نزند و حرارت ایجاد شده در کنتاکت ها از حد مجاز تجاوز ننموده و هیچ گونه تعمیر و سرویس مورد نیاز نباشد .
جریان هفتگی (Ith1) = مقدار جریانی که در شرایط کار نرمال اگر به مدت یک هفته از کنتاکت های کنتاکتور عبور کند هیچ صدمه ای به آنها نمی زند و نیازی به سرویس و تعمیر نیست .
جریان هشت ساعتی (Ith) = جریانی است که با اتصال یک بار در هر هشت ساعت یا شیفت کاری در شرایط نرمال می تواند توسط کنتاکت ها بدون هیچ مشکلی تحمل شود .
ولتاژ کار نامی (Ue) = ولتاژ عبوری از کنتاکت های کنتاکتور در شرایط کار نامی و در جریان نامی می باشد .
ولتاژ عایقی نامی (Ui) = این ولتاژ استحکام عایقی بین کنتاکت ها را مشخص می کند و بیانگر این است که اگر ولتاژ عبوری از کنتاکت های کنتاکتور از آن میزان بیشتر شود قدرت عایقی بین کنتاکت ها از بین رفته و موجب اتصال کوتاه بین فازها می گردد .
ولتاژ تغذیه نامی (Uc) = مقدار ولتاژی است که باید به بوبین کنتاکتور برسد تا بوبین بتواند عمل جذب را انجام دهد.
کنتاکتورها هم مانند سایر تجهیزات قابلیت اضافه کردن کنتاکت های کمکی را دارند در تصویر زیر همانطور که میبینیم کنتاکت های کمکی روی کنتاکتور قرار گرفته اند .